Người dân nhiều vùng cả nước không còn xa lạ với sự xuất hiện của kiến ba khoang, một trong những loại côn trùng độc có thể gây viêm loét da khi tiếp xúc chất độc của chúng lên da con người.
Trong cơ thể của kiến ba khoang có thành phần chất pederin, đây là một trong những chất độc, gấp rắn hổ mang tới 12-15 lần. Tuy nhiên, khi bị kiến ba khoang đốt với lượng nhỏ và chỉ tiếp xúc ngoài da nên không gây nguy hiểm chết người.
[toc]
Chính vì sự nguy hiểm này chúng ta cần phải có đầy đủ kiến thức về kiến ba khoang cũng như cách phòng tránh và xử lý khi bị kiến ba khoang đốt để có cơ thể khỏe mạnh.
Cách nhận biết kiến ba khoang
Phân biệt kiến ba khoang với những loại kiến thông thường khác
Hình dáng của kiến ba khoang:
Kiến ba khoang có thân hình đặc biệt và dễ dàng nhận diện. Thân hình thon, dài giống như một hạt thóc, bụng thon nhọn màu đen, có cánh bay. Chiều dài của kiến ba khoang từ 1-1,5cm, chiều rộng 2-3mm.
Kiến ba khoang có nhiều màu sắc, thường có màu đen và đỏ, trông giống như con kiến. Vì vậy, ngoài tên gọi là kiến ba khoang nhiều nơi còn có tên gọi khác như: kiến hoang, kiến kim, kiến gạo, kiến nhột,…
Kiến ba khoang có 3 đôi chân, bụng được chia thành nhiều đốt, kiến ba khoang chạy và bay rất nhanh. Kiến ba khoang có vùng bụng trên, đầu và đuôi có màu đen, vùng bụng giữa màu đỏ hoặc màu cam.
Xem tiếp sau quảng cáo
Bình thường bụng kiến ba khoang thon dài, tuy nhiên khi xuất hiện những biểu hiện lạ phần bụng của kiến ba khoang sẽ tăng dần kích thước và sẽ có những dấu hiệu phản ứng như với bò cạp đó chính là lúc kiến ba khoang đốt.
Kiến ba khoang thường xuất hiện ở đâu?
Nếu bạn không muốn bị kiến ba khoang đốt, hãy tìm hiểu những nơi kiến ba khoang sống để tránh việc tiếp xúc với loại côn trùng này.
Nhưng nơi kiến ba khoang thường sống như: ven ruộng, bãi cỏ, gần vũng nước, ruộng rau hoặc những nơi công trình đang xây dựng.
Thức ăn và tập tính của kiến ba khoang thường có trong môi trường trường học, ký túc xá, nơi nhiều người sinh sống như tập thể công nhân khu vực ngoại ô hoặc trong ruộng lúa, khi ruộng lúa xuất hiện rầy nâu, sâu cuốn lá kiến ba khoang thường tìm đến để ăn sâu. Nhưng khi tới khi lúa được thu hoạch kiến ba khoang lại theo ánh sáng bay vào nhà dân để ăn côn trùng, rầy nâu, bò hóng,…
Trường hợp những người làm việc dưới ánh đèn thường xuất hiện kiến ba khoang, vô tình bị côn trùng như kiến ba khoang rơi vào mặt, vào cổ hoặc tay chân thì thường dùng tay đập hoặc quệt, chà xát để côn trùng chết. Tuy nhiên với loài kiến ba khoang này thì chất pederin trong cơ thể côn trùng sẽ gây bỏng da, viêm da. Nhiều trường hợp bị kiến ba khoang đốt gây tổn thương da nghiêm trọng.
Ở nước ta, kiến ba khoang đã được phát hiện cách đây vài năm và xuất hiện trong những khu nhà cao tầng ở TP.HCM, Hà Nội, Hải Phòng, Cần Thơ,… như khu độ thị ngoại ô gần với cánh đồng lúa.
Kiến ba khoang thường xuất hiện vào mùa thu, dịp thu hoạch lúa mùa cuối thu mật độ xuất hiện kiến ba khoang nhiều hơn. Vì vậy, cần có biện pháp để phòng chống kiến ba không đốt.
Tác hại kiến ba khoang gây ra đối với sức khỏe con người
Khi bị kiến ba khoang đốt, lượng độc tố của kiến ba khoang truyền sang người qua vết đốt rất bé, chỉ với lượng nhỏ chất độc, vì vậy mà vùng da bị kiến ba khoang đốt sẽ sẽ nổi lên những bọng nước, đau rát càng gãi vết thương càng lở loét và có thể dẫn tới viêm da nếu không được điều trị kịp thời.
Với những người vô tình đập kiến ba khoang, lượng chất độc là pederin trong loại kiến này khi tiếp xúc với da sẽ lan nhanh và rộng hơn làm cho vùng da bị tổn thương lớn.
Kiến ba khoang đốt rất độc, tuy nhiên lượng chất độc này chỉ tiếp xúc với da rất nhỏ vì vậy mà không gây nguy hiểm đến tính mạng. Thay vào đó là gây tổn thương da, viêm bỏng da ở những vị trí như vùng đầu mặt, cổ, chân, tay và cả vùng hông lưng.
Khi bị kiến ba khoang đốt sẽ có triệu chứng:
Da bị phồng rộp, sau khi tiếp xúc với độc tố của kiến ba khoang từ 12 – 36 giờ mụn nước sẽ xuất hiện. Nếu không điều trị vết thương này kịp thời sẽ dẫn tới viêm loét da.
Vết thương ở da khi bị kiến ba khoang đốt hoặc da tiếp xúc với chất độc khi chuyển sang dạng viêm da có thể bị tổn thương như bị zona thần kinh.
Phải điều trị vết thương nhanh chóng, sau 1 tuần nếu vết thương khỏi sẽ không có vấn đề gì nhưng nếu kéo dài hơn sẽ khiến cho vết thương khó lành, có sẹo đỏ phải sau nhiều tháng mới hết.
Chú ý, không được để kiến ba khoang đốt vào mắt hoặc chất độc của kiến ba khoang dính vào mắt vì có thể sẽ bị viêm kết mạc hoặc sưng nề phần da quanh mắt. Nhiều trường hợp còn bị mù tạm thời.
Cách điều trị kiến ba khoang đốt hoặc dính chất độc của kiến ba khoang
Nếu bạn bị kiến ba khoang đốt hoặc vô tình dùng tay đập chết kiến ba khoang. Hãy sử dụng xà phòng để rửa nhanh chất độc cũng như vết cắn của kiến ba khoang.
Tuy nhiên bạn cần phải chú ý không được chà xát mạnh vào vết thương vì điều này có thể khiến cho chất độc của kiến ba khoang lan rộng ra các vùng da khác khiến cho vùng da bị tổn thương rộng.
Khi vùng da bị tổn thương, da phồng rộp hãy sử dụng thuốc tím, thuốc xanh Metylen thoa lên da hoặc sử dụng thuốc kem bôi, để an toàn bạn nên đến hiệu thuốc hoặc trạm y tế để mua thuốc.
Ngoài cách điều trị trên, bạn cũng có thể sử dụng kháng sinh nếu trường hợp bị bội nhiễm bóng nước trên da do bị kiến ba khoang đốt hoặc tiếp xúc với thành phần độc bên trong kiến ba khoang.
Nếu cảm giác ngứa hãy cố gắng không được gãi vì có thể sẽ khiến chất độc lan rộng dẫn tới viêm da. Bạn có thể sử dụng thuốc kháng sinh Histamin để uống, đây chính là thuốc chống dị ứng. Sau khi uống thuốc tình trạng viêm nhiễm da sẽ được khắc phục nhanh chóng. Tuy nhiên, nên đến trung tâm y tế hoặc phòng khám da liễu để các bác sĩ có thể chẩn đoán và điều trị bệnh kịp thời.
Cách phòng chống kiến ba khoang đốt và tiếp xúc với chúng
Bộ Y tế khiến cáo thay vì sử dụng đèn huỳnh quang chiếu sáng vào ban đêm nên thay bóng đèn có màu vàng vì kiến ba khoang là loại côn trùng thích ánh sáng từ đèn huỳnh quang phát ra. Bên cạnh đó chúng ta cũng chú ý không nên đứng dưới bóng đén vì có thể sẽ bị kiến ba khoang rơi vào người hoặc có thể bị kiến ba khoang đốt.
Ngoài ra, người dân còn chú ý ngăn chặn kiến ba khoang như sau:
Các cửa sổ gia đình được sử dụng lưới, đóng cửa thường xuyên khi ra vào để kiến ba khoang không bay vào nhà.
Những nơi bụi rậm hoặc cây cối xung quanh nhà phải được phát quang nhanh chóng vì đó chính là nơi trú ngụ của kiến ba khoang.
Khi đi ra ngoài đường, đi ra đồng, làm việc ở những công trình xây dựng chú ý mặc quần áo dài tay, sử dụng khẩu trang để hạn chế khả năng tiếp xúc kiến ba khoang lên da.
Buổi tối, đặc biệt là lúc trước khi đi ngủ nên tắt bớt bóng đèn không cần thiết. Đồng thời bỏ mùng cẩn thận khi đi ngủ vừa tránh mỏi và có thể tránh được kiến ba khoang.
Nếu mật độ kiến ba khoang xuất hiện dày đặc, bạn có thể phun thuốc diệt côn trùng để xua đuổi kiến ba khoang ra khỏi nơi sinh sống gia đình.
Kiến ba khoang là một trong những côn trùng độc, hãy tìm hiểu đầy đủ những thông tin về kiến ba khoang, cách điều trị khi bị kiến ba khoang đốt hay tiếp xúc chất độc kiến ba khoang lên da và cách phòng chống khả năng tiếp xúc với kiến ba khoang.
Với những thông tin trên hy vọng sẽ là nguồn kiến thức bổ ích giúp bạn khắc phục được tác hại của kiến ba khoang đối với sức khỏe con người.
Tìm hiểu tác dụng của cây chùm ngây
