Ý nghĩa của việc lau dọn bàn thờ ngày Tết
Bàn thờ là nơi linh thiêng, là nơi gắn kết con cháu với tổ tiên. Đồng thời, bàn thờ còn là nơi con cháu có thể thắp hương, thực hiện các nghi lễ, thể hiện lòng hiếu thảo với tổ tiên. Và đặc biệt hơn, đối với người đã khuất, bàn thờ cũng như là nhà. Chính vì thế, bàn thờ cần được dọn dẹp sạch sẽ và trang hoàng sao cho tươm tất, trang nghiêm.
Hơn nữa, theo phong tục Việt Nam, vào mỗi dịp Tết, khi có khách đến chơi nhà, việc đầu tiên họ làm là thắp hương cho người đã khuất. Họ cũng sẽ đánh giá gia đình bạn một phần qua cách trang trí nhà cửa và bàn thờ. Theo quan niệm phong thủy, bàn thờ là nơi linh thiêng và hội tụ năng lượng tốt nhất. Những nguồn năng lượng này chính là yếu tố tạo nên nhiều phước lành, may mắn cho gia chủ.
Vì vậy, việc dọn dẹp bàn thờ Tết và dọn dẹp nơi thờ cúng sẽ mang lại nhiều điều tốt lành, may mắn cho gia đình.
Khi nào nên lau dọn bàn thờ?
Dọn dẹp bàn thờ là một trong những việc phải làm để chuẩn bị đón Tết nên không có thời gian cố định. Bạn có thể dọn dẹp bàn thờ sau ngày 23 tháng chạp cho đến trước đêm giao thừa. Và tuyệt đối phải dọn dẹp trước đêm giao thừa. Bởi theo phong tục Việt, đầu năm mới người ta rất ngại việc quét dọn. Vì ông bà ta sợ rằng sẽ quét hết mọi tài vận ra khỏi nhà.
Vì theo tín ngưỡng cổ xưa, lúc này tổ tiên và các vị thần đều đã về trời nên việc dọn dẹp bàn thờ ngày Tết sẽ hợp lý hơn, tránh xúc phạm thần linh cũng như tổ tiên. Và thực chất thì bạn cũng không cần phải đợi đến Tết thì mới dọn bàn thờ. Bạn có thể dọn bất cứ khi nào rảnh để luôn giữ được sự sạch sẽ hoặc vào những ngày đặc biệt ta lau dọn trước một ngày.
Đặc biệt ai là người nên lau dọn ban thờ? Tốt nhất là gia chủ, người trong nhà, người không bị thương, phụ nữ không trong kì.
Các bước lau dọn bàn thờ đúng cách
– Chuẩn bị vật dụng cần thiết
Gia chủ cần chuẩn bị khăn sạch, vật dụng lau dọn sạch dùng riêng cho bàn thờ. Chuẩn bị rượu trắng pha loãng với nước và gừng để lau dọn bàn thờ. Nếu nhà nào có tượng phật, ảnh phật thì không nên dùng rượu lau dọn mà chỉ nên dùng nước ấm để làm sạch. Nếu một gia đình có cả bài vị thần và bài vị tổ tiên thì nên đặt riêng, không đặt cạnh nhau.
– Thắp hương xin phép
Trước khi dọn dẹp bàn thờ tổ tiên, việc đầu tiên cần làm là chuẩn bị đĩa hoa quả đặt lên và thắp nén hương thông báo, xin phép tổ tiên. Đợi sau khi hương cháy hết mới bắt đầu công việc.
– Lau dọn từng vật dụng
Trước tiên, hạ các đồ muốn lau dọn xuống. Để ngay ngắn tất cả bài vị, đồ thờ cúng trên bàn, không để lung tung. Dùng khăn sạch đã ngâm rượu gừng lau toàn bộ các đồ thờ. Sau đó dùng khăn khô lau lại lần lượt từng món và để ngay ngắn.
Tiếp đến tiến hành dọn bát hương. Dùng một tay giữ chặt bát hương tránh cho bát hương bị xê dịch. Dùng khăn khô và chổi khô lau sạch bụi bẩn bám trên miệng và xung quanh bát hương. Sau khi lau dọn, lấy 2 tay rút tỉa từng chân hương cho tới khi chân hương còn số lẻ (1/3/5/7/9). Thường bát hương thần linh cần để lại 5 chân hương (ngũ hành tề tụ). Bát hương khác để lại 3 chân hương (sinh tài). Dùng muỗng nhỏ xúc từng muỗng tro đổ ra rồi đổ tro mới vào.
Sau khi đã lau dọn xong, bạn đặt lại đồ thờ cúng đúng vị trí, thay nước, gạo muối và báo cáo đã xong việc.
Một số kiêng kị cần biết khi lau dọn
- Không đặt bát hương chông chênh: Bát hương là nơi linh thiêng nên nếu không được đặt đúng chỗ hoặc đặt không ngay ngắn thì người Việt quan niệm đây là điềm xấu.
- Không làm đổ vỡ bát hương: Người Việt Nam có quan niệm rằng làm đổ, vỡ đồ đạc sẽ mang lại điều không hay, là điềm xấu. Đặc biệt là khi bạn làm vỡ hoặc làm hư hại những đồ vật bằng thủy tinh và những đồ vật liên quan đến tâm linh.
- Không tùy tiện di chuyển: Việc di chuyển bát hương người Việt Nam cho rằng sẽ gây hại cho sức khỏe của các thành viên trong gia đình.
- Không bỏ cát vào bát hương: Bát hương thường chỉ chứa tro sạch. Nếu bạn cho cát vào để có thể cắm nhang thì sẽ không được gặp may mắn.
- Không dùng khăn cũ lau dọn: Chúng ta nên tránh dùng khăn cũ để lau bàn thờ và các vật dụng khác trong gia đình vì điều này không được khuyến khích vì khăn cũ chứa đồ cũ và nhiều tạp chất.
Một điều vô cùng quan trọng là chúng ta phải làm việc này một cách thành tâm, nghiêm túc để thể hiện lòng thành kính với người trên để làm gương cho con cháu. Chúng tôi mong rằng qua bài viết này mình sẽ biết cách lau dọn bàn thờ ngày Tết, đón cái Tết an lành và hạnh phúc cùng nhau nhé!